„Wolna Palestyna”. W Spodku mecz Polski z Izraelem. Przed nim – dwie demonstracje [REPORTAŻ]

Dwie skrajne strony na spektrum poglądów połączył dziś jeden cel: zwrócenie uwagi na obecność Izraela na EuroBaskecie. Na rondzie generała Jerzego Ziętka solidarność z Palestyną demonstrowała grupa Katowice dla Palestyny. Z kolei po drugiej stronie ulicy – przy strefie kibica ustawionej przed katowickim Spodkiem – swoje transparenty wystawiła Młodzież Wszechpolska. Miejsca demonstracji były nieprzypadkowe – w Spodku polscy koszykarze o 20:30 rozpoczęli mecz z reprezentacją Izraela. Izraela, który zdaniem obu wspomnianych grup w ogóle nie powinien się na tym turnieju znaleźć.

Reprezentacja Izraela rozegrała już na tym EuroBaskecie jedno spotkanie – z Islandią, zresztą wygrane. Na trybunach graczom znad Jordanu towarzyszyła spora grupa ich kibiców, wszystko relacjonowali tamtejsi dziennikarze. Część w jarmułkach, choć przyznawali, że raczej nie noszą ich poza Spodkiem. Już wtedy można było zastanawiać się, czy kraj dokonujący regularnego ludobójstwa powinien mieć miejsce na mistrzostwach Europy w koszykówce. Dziś w Katowicach kilkadziesiąt – może nawet ponad sto – osób zakrzyknęło, że nie.

„Wolna Palestyna”. Dwie demonstracje przed meczem Polski z Izraelem

O 18:30 na rondzie generała Jerzego Ziętka, w dniu meczu Polski z Izraelem. Tam mieli się zebrać wszyscy, którzy chcieli zaprotestować przeciwko obecności Izraela na EuroBaskecie i działaniom tego państwa w strefie Gazy. Taki komunikat można było przeczytać na Facebooku w wydarzeniu pod nazwą „IZRAEL DO KOSZA”. Po rozwinięciu opisu z kolei czytamy:

„EuroBasket w swoim poście o udziale Izraela w mistrzostwach pyta „How far will Israel go?” Zastanawiamy się nad tym samym. Jak daleko pozwolimy, aby zaszła syjonistyczna propaganda i międzynarodowe przyzwolenie na ludobójstwo na zachodzie? Udział Izraela w międzynarodowych, europejskich wydarzeniach pozostaje dobitnym dowodem hipokryzji jak i rasizmu władz oraz organizatorów wydarzeń masowych w Europie. Rosji nie ma, a więc razem z nią #IZRAELDOKOSZA! Nie ma naszego przyzwolenia na przyjmowanie z otwartymi ramionami reprezentantów kraju, który dopuszcza się zbrodni przeciwko ludzkości, któremu pozwala się uchodzić na sucho z łamaniem nakazów i wyroków Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości oraz Międzynarodowego Trybunału Karnego!”.

Pół godziny później – i ledwie kilkadziesiąt metrów dalej – protestowała Młodzież Wszechpolska. Niespodziewanie obie organizacje – jedną zdecydowanie lewicową, drugą skrajnie prawicową – połączył ten sam cel. Przekaz, oczywiście, był różny. Ale powtarzały się nawet niektóre hasła, głównie: „Wolna Palestyna” czy nawoływania do wykluczenia Izraela.

Obie demonstracje dzieliło kilkadziesiąt metrów. Na pierwszym planie ta Młodzieży Wszechpolskiej. Na drugim – z palestyńskimi flagami – Katowice dla Palestyny. Fot. własne

Jak więc wyglądały oba te protesty?

„Co czuję? Niesprawiedliwość”

Przychodzę pod fontannę na rondzie – punkt zbiórki demonstracji – nieco wcześniej. Przyglądam się ludziom. Zrelaksowani, siedzą na ławkach, rozmawiają. Uśmiechają się. Tych z palestyńskimi flagami czy plakatami – również chustami i bandanami, bo w czasie demonstracji wielu zasłoni twarze – dostrzegam jednak niewielu. Zastanawiam się, jak duży będzie protest i czy zgromadzi się chociaż 30 osób. Gdy demonstracja się zaczęła, naliczyłem – i wydaje się, że to rachunki niedoszacowane – co najmniej 60-70 osób aktywnie zaangażowanych w jej przebieg.

A do tego wiele innych, które przechodziły przejściami na rondzie i albo dołączały do demonstracji na chwilę, albo po prostu biły brawo i wspierały ją z dystansu.

Aktywni dla Katowic przede wszystkim wyraźnie chcieli oddzielić dwie sprawy – antysemityzm od antysyjonizmu. Podkreślali, że ich dotyczy to drugie, że nie uderzają w Żydów, a w państwo Izrael i jego rząd. Ale też w organizacje ogólnoświatowe, które nie zdołały pomóc głodzonej i eksterminowanej Palestynie. Jedna z przewodniczących demonstracji – nie podawała imienia – w swojej przemowie podkreśliła, że Izrael uznaje wszystko za antysemityzm, ale sprzeciw wobec zbrodni na ludzkości antysemityzmem być nie może. Nazwała też Izrael państwem faszystowskim i porównała jego politykę do III Rzeszy.

Jej przemowie towarzyszyły plakaty. Choćby osób – często dzieci – pomordowanych przez Izrael. Z boku na ławce siedział Michał, w koszulce reprezentacji Polski, z dzieckiem na kolanach. Dziecko z kolei trzymało mały plakat wsparcia dla Palestyny. Podszedłem, zapytałem:

– Co czujesz, gdy widzisz Izrael na EuroBaskecie?
– Niesprawiedliwość. Wykluczyliśmy przecież Rosjan. Wiesz, ja jestem trenerem, rozumiem trochę po ludzku sportowców, którzy przez to cierpią. Ale to, co dzieje się w Gazie jest straszne.
– Jesteś tu z dziećmi. To też o nie chodzi?
– Tam giną dzieci, a nie są niczemu winne. Możemy tylko dziękować Bogu, że sami żyjemy w pięknym, spokojnym miejscu. Ale oni też przecież w takim żyli, a teraz giną.

„Ani jednej bomby więcej”

Podobnie do Michała wypowiadali się inni uczestnicy protestu. Niektórzy byli bardziej zaangażowani, inni mniej. Wielu miało jednak przygotowane plakaty. Hasła na nich?

„Stop genocide in Gaza”. „Syjoniści to faszyści”. „Free Gaza”. „Śląsk przeciw ludobójstwu”.

Część była również informacyjna. Mówiły o tym, ile ludzi już zginęło w Palestynie od końca 2023 roku. Niektóre podkreślały, że okupacja Palestyny przez Izrael trwa od dekad. Zresztą informowano o tym też przez megafon, dając wszystkim krótką lekcję historii. Skandowano z kolei, a to „Ani jednej bomby więcej”, a to „Nie ma wolności bez wolnej Palestyny”, czy w końcu: „Netanjahu to zbrodniarz wojenny”. Oberwało się i Polsce, gdy wybrzmiało hasło: „Izrael morduje, Polska współpracuje”.

W międzyczasie rozdawano też „bilety” na EuroBasket, na których informowano o zbrodniach Izraela, a także podkreślano, kto „partneruje ludobójstwu”.

„Bilety” rozdawane w czasie protestu”. Fot. własne

Sportowo też był cel, oczywiście. Chodziło o to, by wykluczyć Izrael ze wszelkich sportowych wielkich imprez – nie tylko EuroBasketu, ale i innych mistrzostw czy igrzysk olimpijskich. W chwili gdy odchodziłem, żeby przyjrzeć się drugiej demonstracji, zabrzmiało z kolei: „Walczcie z syjonizmem, a nie aktywizmem” i informowano o flotylli łodzi, zorganizowanej przez organizację pomocową, która ma na cel dostarczyć do Palestyny to, czego potrzeba tam najbardziej, czyli przede wszystkim jedzenia.

***

O tym, dlaczego Izrael należy wykluczyć ze świata piłki nożnej, ale też sportu, dowiecie się z komentarza Jakuba Białka. Zachęcamy do obejrzenia:

„Żadnych wojen za Izrael”

Po przejściu na drugą stronę ulicy, klimat zmienił się zauważalnie. Protest organizowany przez Młodzież Wszechpolską był bowiem zorganizowany inaczej, na pierwszy rzut oka – odgórnie. Jeden duży transparent, obok kilka mniejszych, przemawia jedna osoba, reszta stoi za plakatem i czeka. Przy okazji oczywiście – nie zdziwcie się, jeśli wykorzystają to izraelskie media – dało się w okolicy dostrzec symbole niekoniecznie pożądane, takie jak krzyże celtyckie czy falangi.

Ale sam przekaz był, trzeba to oddać, całkiem wyważony i przemyślany.

Oczywiście, jednym z głównych haseł było to widoczne na największym transparencie, czyli „Izrael kłamie i morduje. Tusk, Sikorski przyklepuje”, bo cały protest uderzał też w polski rząd. Duża część demonstracji była jednak podobna do tej na rondzie.

I tu królowały okrzyki takie jak: „Wykluczyć Izrael” czy „Netanjahu ludobójca”. I tu informowano o tym, jakich zbrodni dopuściło się to państwo w ostatnim czasie – a nawet w poprzednich dekadach. Nie była to demonstracja tak żywiołowa, ale z pewnością dobrze przygotowana. W pewnym momencie odsłonięto zresztą kolejny transparent, który – tak jak zrobiły to też Katowice dla Palestyny – przyrównał Izrael do III Rzeszy, równocześnie jednak podkreślając, że „zbrodnia Holokaustu była straszliwa”.

Protest Młodzieży Wszechpolskiej. Fot. własne

Innymi słowy: współczujemy wam tego, co stało się dawniej, całej historii. Ale teraz to wy jesteście oprawcami.

Jak już wspomniałem – ten protest był zdecydowanie bardziej polityczny, uderzający też mocniej w polskie władze i ich bierność. Dało się też odczuć, że spore wzburzenie w fanach wywołała sytuacja z transparentem na meczu Rakowa Częstochowa, gdy izraelscy kibice obwiniali Polaków o to, że ci są „Mordercami od 1939 „. Niektóre z mniejszych lub większych plakatów nawiązywały do tego hasła właśnie. Ale i tu nie zabrakło polityki, bo wśród osób je trzymających trafiła się taka z podobizną Donalda Tuska.

Polska: Pomoc w latach 1939-1945. Izrael: „Mordercy od 1939”. Przypomnienie transparentu z meczu Rakowa było w czasie demonstracji MW częste. Fot. własne

Ostatecznie jednak – nawet jeśli na różne sposoby – Młodzież Wszechpolska chciała dokładnie tego, co Katowice dla Palestyny. Wsparcia mordowanych, wykluczenia morderców i reakcji polskich oraz sportowych władz.

Czy się tego doczekają? Na to pytanie odpowiedź przyjdzie dopiero z czasem.

SEBASTIAN WARZECHA

Czytaj również:

• „UEFA i Hamas muszą zostać zniszczone”. Izraelscy fani z kolejnym transparentem
• “Pie****ć Izrael”. Alex Haditaghi ostro po meczu Maccabi Hajfa z Rakowem Częstochowa
• Jarosław Królewski bez ogródek o Izraelu. Wskazał na ofiary cywilne w Strefie Gazy
• “To było antysemickie”. Kibice Rakowa Częstochowa pod ostrzałem izraelskich mediów
• Minister sportu skierował pismo do prezesa UEFA. “Wnosimy o pilną reakcję”

Fot. Newspix