Jak co czwartek… LESZEK MILEWSKI

Taki stary, a taki głupi. Tyle lat w niedorzecznym małżeństwie z polską piłką nożną, tyle lat dorabiania rogów, tyle przesolonych zup, a niczego się nie nauczyłem. Wciąż zaślepiony godną nastoletniego idioty skandalicznie naiwną miłością, choć być może jedyną korzyścią ze śledzenia polskiej piłki są godne Schopenhauera mądrości:

– „nie chwal dnia przed końcem dwumeczu”,

– „rzut rożny to jeszcze nie gol”,

– „każda stuprocentowa okazja ma pięćdziesiąt procent szans powodzenia – albo trafisz albo nie”.

Do całej polskiej piłki i fenomenu tegorocznych eurowpierdoli najlepiej pasuje jednak jedno z praw Murphy’ego:

„Jeśli wróg jest w zasięgu, to znaczy, że ty też”.

To prawda, że na wymarciu są prezesi rządzący według motta „trener, który nie wygrał ostatniego meczu, to chuj nie trener”, a także trenerzy strategię opierający na aluzjach masarskich. To prawda, że do lamusa odchodzi hasło „kasa będzie jutro”, Smuda śmiejący się z budowlańców liczących na – szaleństwo! – należną wypłatę, a klubów nie sponsorują firmy krzaki. To prawda, że szkolenie przestało się opierać na zasadzie „słaba kość pęknie”, „dwóch umrze, trzech przeżyje i hajda”, a trenerzy juniorów nie ilustrują taktyki 4-4-2 za pomocą pustych butelek po „Gorzkiej żołądkowej”. To prawda, że sprowadzani zza granicy piłkarze coraz rzadziej przypominają studentów z Erasmusa, względnie jedynych pięciu Brazylijczyków na świecie, którzy nie potrafią grać w piłkę.

Ale zarazem zupełnie zapomniałem w czerwcu, że gdzieś tam azerski Milewski też może właśnie wyliczać: obcokrajowcy to już nie tylko Rusłan, który ma babkę w Turkmenistanie. Taktyka to nie „najbardziej wąsaty na bramkę, najwyższy na sępa”, a za wypłatę piłkarza można kupić coś więcej niż paczkę papierosów. Szkolenie to nie tylko „tak wygląda piłka, tak bramka, a teraz grajcie, tylko najpierw wbiegniemy na Elbrus”. Tam też się pozmieniało. I w wielu innych krajach również.

Jakiż wydaje się sobie śmieszny, gdy w czerwcu nosiłem się z zamiarem proroctwa „to będzie najlepszy pucharowy sezon polskich drużyn od lat”. Nawet jeśli Jaga jako klub jest dzisiaj w zupełnie innym miejscu niż wtedy, gdy odpadała z Pawłodarem, to jest bardzo niewiele drużyn w Europie, na które ma prawo patrzeć z góry. Zaryzykuję i powiem, że z wieloma mogłaby nawiązać walkę, ale przestrzeń dwumeczu jest na tyle mała, że być zdecydowanym faworytem może tylko w stosunku do zdecydowanych outsiderów. Z ogromnym zbiorem drużyn to starcia w stylu – na dwoje babka wróżyła. Jak dobrze wejdą w mecz, jak wykorzystają sytuację, jak ich bramkarz będzie miał kaca, to jakoś to będzie. Przejdą. Ale postawcie się na chwilę z perspektywy bezpaństwowca:

Jakim trzeba być do cholery ogórkiem, żeby wylosować polski klub i pomyśleć: nie no, kurwa, są poza naszym zasięgiem.

Kibice drużyn, które mogłyby tak pomyśleć, nie grają w pucharach. Spadają z lig.

Czy Legia była/jest faworytem dwumeczu z Sheriffem? Jest. Ale czy w Tyraspolu uznali, że lepiej oddać dwa walkowery niż wyjść na boisko? W żadnym wypadku, to dla nich zespół w zasięgu. Sheriff pewnie na przestrzeni pięćdziesięciu meczów z Legią miałby gorszy bilans, ale dwa mecze?

Co to są dwa mecze?

Podczas dwóch meczów zdarzyć się może wszystko.

Polskie kluby się profesjonalizują, ale liga Tajwanu również. Polskie kluby potrafią sprowadzić Odjidję-Ofoę, ale już dawno temu Rivaldo grał dla Bunyodkoru. Polskie kluby znajdują w trzeciej lidze hiszpańskiej fajnych graczy, ale w trzeciej lidze hiszpańskiej jest tylu fajnych graczy, że starczy ich zarówno dla Ekstraklasy, trzeciej ligi hiszpańskiej, jaki i rozgrywek o mistrzostwo Wioski Smerfów.

Nie ma wcale konfliktu między retoryką „ogólnie jest lepiej”, a „gramy chujowo jak nigdy”. Jest bowiem lepiej, jeśli porównujemy do samych siebie sprzed pięciu lat, ale równie korzystnie ten bilans wypada w Azerbejdżanie, Kazachstanie.

I nawet jestem gotów znowu zaryzykować – a być może dać się omamić – że u nas rozwój aktualnie przyspieszył, idzie szybciej niż w innych krajach europejskiej trzeciej ligi. Ale nie wierzę by kiedykolwiek szedł tak wartko, by inni europejscy trzecioligowcy wychodzili na boisko prosząc o jak najniższy wymiar kary.

Tak to grać może Milan ze Shkendiją.

U nas ze Shkendiją nawet jeśli nie będzie „fifty-fifty”, to w najlepszym wypadku „fortyejt-fiftytu”.

***

Takie tam, z przeszłości. Widzew – Neftczi Baku 8:0.

Ale się wszyscy skompromitowaliśmy wysyłając Rzeźniczaka na emeryturę, prawda? Takie zabawne – facet idzie grać do klubu z miasta, które nie istnieje!

I wtarabania się do Ligi Mistrzów, podczas gdy Legia gra o życie w Naddniestrzu.

Najcięższy grzech, jaki może przy okazji pucharów polski klub, piłkarz, trener, dziennikarz, ale też kibic, to grzech lekceważenia.

***

Na koniec coś z zupełnie innej beczki. Piłka nożna w literaturze fikcji ma ubogą reprezentację. Ale natrafiłem na perełkę w „Obsługiwałem angielskiego króla” Bohumila Hrabala:

Któregoś wolnego dnia poszliśmy na spacer i w brzozowym lasku zobaczyliśmy facecika z gwizdkiem, który biegał prędko wśród drzew, gwizdał, wymachiwał ręką, odpychał od siebie drzewa i pokrzykiwał na nie: — A cóż to znowu? Panie Rziha, jeszcze raz coś takiego i zlecisz pan z boiska! — I znowu ganiał wśród drzew. Zdeniek miał ubaw, ale ja nic z tego nie kapowałem, dopiero wieczorem Zdeniek powiedział mi, że to sędzia piłkarski, pan Sziba. Zbliżały się właśnie derby Sparta-Slavia i nikt nie chciał ich gwizdać, bo kibice zawsze mieszali sędziego z błotem, a w końcu pan Sziba zgodził się na to sędziowanie, więc teraz trenował w brzozowym lasku, biegał i siał wśród brzóz zamieszanie i upominał Burgra i Brainego, grożąc im wykluczeniem, ale najbardziej krzyczał na Rzihę, że jeszcze raz i zrzuci go z boiska…

Tego popołudnia z zakładu dla lżejszych przypadków Zdeniek wziął na wycieczkę pełny autobus czubków, którzy dostali przepustkę do wsi, bo akurat był odpust, i ci w cylindrach i pasiastych ubraniach mogli jeździć na karuzeli i huśtać się na huśtawkach, a potem Zdeniek kupił im w gospodzie beczkę piwa, pożyczył też pipę i kufle i zawiózł ich do brzozowego lasku. Tam nabili beczkę i popijali, a pan Sziba biegał między brzózkami i gwizdał. Czubki się przyglądali i zaraz wykapowali, o co tu chodzi. Zaczęli dopingować, krzyczeli skandując te -wszystkie słynne nazwiska ze Sparty i Slavii, widzieli nawet, że Braine kopnął Planiczkę w głowę, i tak długo upierali się przy swoim, aż wykluczył Brainego… A wreszcie, kiedy sędzia Sziba trzy razy odepchnął od siebie Rzihę i tyle samo razy go upomniał, nie pozostało mu nic innego, jak wykluczyć zawodnika za brutalną grę. Czubki krzyczeli, a jak już dopijali tę beczkę piwa, wtedy nie tylko oni, ale i ja zamiast brzózek widziałem biegające czerwone i łaciate kostiumy, wszystko w ostrym tempie gwizdków maleńkiego sędziego, pana Sziby… Miesiąc później Zdeniek pokazał mi w gazecie artykuł o sędzim Szibie, który wykluczył Brainego i Rzihę i w ten sposób jego energiczne gwizdanie uratowało cały mecz…

Leszek Milewski

Napisz autorowi, że azerski Milewski na pewno pisze lepiej